Naar aanleiding van het voorstel om de jacht op de patrijs te stoppen, van enkele parlementsleden was er op dinsdag 13 oktober een hoorzitting in het Vlaams Parlement. Verschillende experten werden uitgenodigd, INBO Instituur voor Natuur en Bosonderzoek, Natuurpunt, Vogelbescherming Vlaanderen en Hubertus Vereniging Vlaanderen.

Iedereen was het eens dat de oorzaak van de achteruitgang te wijten is aan habitatverlies. De intensivering van de landbouw, ruilverkaveling en schaalvergroting hebben een kaalslag in het landschap veroorzaakt m.a.w. de verwoestijning van het Vlaams landelijk landschap. Ook het gebruik van pesticiden zijn nefast voor de patrijs. Een ideaal biotoop voor patrijzen is een landschap met weiland dat extensief begraasd wordt, bloemrijk hooiland en akkers welke doorkruist worden door onverharde veldwegen met brede bermen en heggen. De patrijs heeft nood aan schuilplaatsen, akkeronkruiden als voedsel en bloemrijke graslanden met veel insecten, insecten zijn het voedsel van de kuikens. 

Men heeft vastgesteld dat de achteruitgang begonnen is in de jaren 60. In Nederland schatte men het aantal broedkoppels in 1960 op 140 000, nu telt men nog 4000 broedkoppels. ( SOVON). In Vlaanderen zijn de cijfers gelijkaardig, alhoewel er een groot verschil is tussen de cijfers van de jachtsector en de cijfers van INBO. De jachtsector heeft recent 24 698 broedparen geteld in Vlaanderen, INBO telde 5000 broedparen. Wat wel duidelijk is dat er een spectaculaire achteruitgang is vastgesteld. 

In de omgeving van Veurne en Zelzate werden onlangs jagers betrapt die patrijzen uitzetten in functie van de jacht. Dit is een zeer spijtige en onverantwoorde actie van die jagers om terug meer kansen te maken om patrijzen te kunnen schieten. De bevoegde minister Demir heeft direct de jacht verboden in desbetreffende regio's, hopelijk zal men nu tweemaal nadenken vooraleer men nog patrijzen zal uitzetten. 

In het zog van de patrijs zijn ook vele andere akkervogels aan het verdwijnen als de geelgors, grauwe gors, veldleeuwerik, kievit, grauwe kiekendief, gele kwikstaart, kwartel ........

Alle experten zijn het ook eens om beschermende maatregelen te nemen door het landschap te herinrichten. Voor de jachtsector is predatiecontrole ook een belangrijke beschermingsmaatregel. Er worden reeds enkele jaren maatregelen genomen om het Vlaamse platteland natuurvriendelijker te maken, jaarlijks wordt er 14 000 000 € geïnvesteerd. Het grote probleem bij die huidige projecten is dat ze tijdelijk zijn. 

Persoonlijk denk ik dat het nodig is om te investeren in robuuste natuurgebieden met nieuwe akkernatuur met permanente structuren waarbij de focus ligt op natuur of biodiversiteit en waarbij landbouw en veeteelt ingezet worden als beheersmaatregel. In grotere natuurgebieden is er een groter ecologisch evenwicht dan in kleine natuurgebiedjes of postzegelnatuur met als gevolg dat de biodiversiteit alle kansen krijgt. 

En ja het is natuurlijk niet logisch dat een bedreigde vogelsoort nog kan bejaagd worden. 

Ongeveer 14 jaar terug had ik het geluk dat een koppel patrijzen broedde in mijn tuin, ik heb toen veel tijd besteed om de vogels te observeren en te fotograferen. 

Het mannetje van de patrijs is in de lente steeds op zijn hoede.

Begin juli kon ik regelmatig de kuikens van de patrijs waarnemen in mijn tuin. De kuikens eten vooral insecten, ook miereneieren zijn een belangrijke voedselbron. 

De oudervogels krabben de mierennesten open zodoende de eieren gemakkelijk te vinden zijn voor de kuikens. 

De kuikens groeien als kool, eind augustus zijn de jonge patrijzen bijna volgroeid. 

In de vroege lente kan je regelmatig de typische roep van de patrijs horen in de Meetjeslandse Polders. 

Voorbije zaterdag vond de prijsuitreiking plaats in Namen van de Fotowedstrijd die jaarlijks georganiseerd wordt als deel van het Festival Internationale Nature Namur. De winnaars van de 10 verschillende categorieën werden bekend gemaakt en als laatste werd dan ook de Grand prix uitgereikt. Het was even schrikken toen mijn foto van een das ,gefotografeerd in Bulgarije, werd verkozen als de grote winnaar uit 10 000 foto's. De jury is gevallen voor deze foto vanwege de sfeer en de originaliteit. 

De foto heb ik in 2015 genomen in Bulgarije in het dorpje Kostandenets. Verschillende Westerlingen bezitten in het kleine dorp een vakantiehuis. De eigenaar van een huis dat zich nog in vervallen toestand bevond vertelde me dat er één of ander dier zich schuil hield in het stalletje naast het huis. Toen ik er aankwam was ik direct onder de indruk van de sfeer. Ik zag een grote hoop aarde liggen van wel 50 cm hoog voor de deur van het stalletje en het was me direct duidelijk dat dit het werk was van een das. Dassen zijn echte gravers en verplaatsen veel aarde bij het graven van hun burcht. Ik had ook direct de foto voor ogen dat ik wou fotograferen. 

In oktober was ik terug ter plaatse met een vriend, en één van mijn doelen was om de foto te maken van de das. De situatie was ideaal om met een cameraval de das te fotograferen in de opening van de deur. Het voornaamste werk bij deze soort fotografie is de positionering van de flitsers. Ik herinner me nog dat we verschillende uren gewerkt hebben om de flitsers te plaatsen. Bij het nemen van proefopnames is er meestal nog wel ergens een ongewenste schaduw door het flitslicht. Door de fltsers te verplaatsen of de sterkte aan te passen kan dit verholpen worden. Op dat moment had ik nog geen degelijke bescherming voor camera en flitsers tegen de weersomstandigheden, gelukkig heeft het toen een ganse week niet geregend. 

Het was elke ochtend spannend om de foto's te controleren van de voorbije nacht. De das stond regelmatig op de foto maar verliet steeds de deuropening langs de muur wat de foto niet ten goede kwam, het was de bedoeling om de das te fotograferen middenin het deurgat maar hiervoor moest het dier wel rechtdoor naar buiten lopen. Ik heb dan wat hazelnootpasta middenin de deuropening gelegd in de hoop dat hij door de geur zou aangetrokken worden. En inderdaad dit plan had succes en uiteindelijk heb ik twee degelijke foto' kunnen maken gedurende die week. 

Met dank aan vriend Bas die hierbij geholpen heeft. 

In het dorpje bezit ik ook een vakantiehuis dat te huur is en regelmatig organiseer ik fotoreizen in de omgeving, meer info www.vakantiehuisbulgarije.be  voor info Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. 

De prijsuitreiking vond plaats in een tent op de Citadel van Namen, dit op een coronaveilige manier. De genomineerde foto's waren allen te bezichtigen op een tentoonstelling in open lucht op de Citadel. Ook waren nog enkele andere tentoonstellingen te bezichtigen van o.a. Michel d'Ouitremont, Martin Steenhaut, Philippe moës ........

Bulgarije, is een land met zeer verscheiden landschappen. In het Noordoosten ligt het Rusenski Lom natuurgebied. Dit gebied bestaat uit 3 kloven of canyons. De rivier en de karpervijvers in de vallei fungeren in de perfecte omstandigheden als één grote mistmachine met als gevolg dat men soms bij zonsopkomst wordt getrakteerd op adembenemende mooie sfeerlandschappen. Begin september was ik getuige van een zeer mooie ochtend na een regendag in het Rusensi Lom natuurgebied. Doordat ik het gebied redelijk goed ken wist ik op voorhand waar we moesten zijn om kans te maken op prachtige landschappen. In die omstandigheden is een lichte tele, een 70 - 200 mm telelens, het ideale objectief. 

Maar ook zonder mist of nevel is het mogelijk om leuke landschappen te fotograferen. Zo zijn er enkele mooie uitkijkpunten in het natuurgebied waar je ten volle kan genieten van de stilte tijdens het ochtendgloren. 

Begin juli was ik getuige van uitvliegende jonge torenvalken in mijn tuin. 

Jaarlijks broeden ze in een nestkast achteraan in de tuin. Vanaf februari komen de oudervogels al eens kijken naar hun nestplaats. In maart worden ze steeds actiever en eind maart begint de balts en het paren. Regelmatig hoor ik ze krijsen tijdens het paringsritueel. De valken zijn nu zeer territoriaal, ik heb eens een mannetje zien vechten met enkele kauwen om de nestkast, het mannetje van de torenvalk had de strijd gewonnen. 

In de loop van april wordt het stil en legt het wijfje meestal 4 of 5 eieren. Het broeden durut ongeveer een maand. In de loop van juni is er steeds meer activiteit en en eind juni kon ik voor het eerst de jonge valkjes zien over de rand kijken. 

Wanneer de jonge vogels pluimen  krijgen zitten ze meestal op de rand van de nestkast en beginnen luid te krijsen als één van de oudervogels in buurt komt met voedsel. 

Begin juli kon ik filmopnames maken van hun eerste vluchten in de vrije natuur, wat zeer spannend was. Twee weken later hoor ik nog af en toe de bedelroep van de jonge torenvalken in mijn tuin. 

Het ideale moment om vlinders te fotograferen is s'morgens in de vroegte. Vlinders hangen op dat moment stil in de begroeiing te wachten op de eerste zonnestralen, maar niet alle vlinders kan je op die manier fotograferen. De keizersmantel bijvoorbeeld, dit is een typische vlinder van het bos en slaapt meestal in de boomkruinen. Overdag wanneer het warm genoeg is drinken de vlinders nectar van koninginnekruid, kale jonker of van knoopkruid en dat is het moment om op zoek te gaan naar de vlinders. In het Provinciaal domein Het Leen in Eeklo is de keizersmantel steeds te vinden op de nectarplanten in de bermen gedurende de zomermaanden. Het is een zeldzame vlinder die het steeds beter doet. In het Meetjesland kan men de vlinder regelmatig waarnemen in het Leen en in het Provinciaal domein Puyenbroeck in Wachtebeke. De keizersmantel is te vinden in vochtige loofbossen met brede dreven en bloemrijke bermen. De vlinder verkiest vochtige loofbossen omdat de waardplant, het maarts viooltje, enkel voorkomt op die plaatsen. Bijzonder is dat het vrouwtje van de keizersmantel haar eitjes deponeert op de stam van een boom. De rupsen overwinteren zonder te eten, in de lente laten ze zich vallen en gaan op zoek naar een viooltje.

De eerste waarneming van een keizersmantel in het Provinciaal domein het Leen was op 31 juli 2003, vorig jaar werden in totaal 112 exemplaren geteld in het Provinciaal domein. Met dank aan Filip Van Den Bossche voor deze info. 

Dit is een mannetje met de typische geurstrepenop de voorvleugel. 

Keizersmantel op koninginnekruid.

Mannetje keizersmantel op koninginnekruid.

Close up van keizersmantel op koninginnekruid.